Transpłciowość – diagnoza i pomoc seksuologa
W dzisiejszych czasach coraz częściej mówi się o różnorodności płciowej, co prowadzi do większego zrozumienia i akceptacji dla osób które przejawiają niezgodność płci. Jednakże diagnostyka niezgodności płci (dawn. transseksualizmu) nadal pozostaje ważnym obszarem pracy seksuologa, wymagającym wiedzy, empatii i umiejętności. W tym artykule omówimy proces diagnostyki osób
z niezgodnością płci, wyzwania z nią związane oraz rolę seksuologa w tym kontekście.
Diagnostyka transeksualności
Diagnostyka osób z niezgodnością płciową polega na analizie występowania objawów dysforii płciowej, czyli niezadowolenia z determinantów somatycznych (fizycznych) własnego ciała. Specjaliści zdrowia psychicznego na podstawie badania oceniają występujące objawy, czas ich trwania, nasilenie, wpływ na codzienne funkcjonowanie, ale przede wszystkim zajmują się wykluczeniem tzw. objawów pseudotransseksualnych. W skrócie są to urojenia dotyczące posiadania innej płci niż ta, którą przypisano przy urodzeniu na podstawie zewnętrznych narządów płciowych, czyli genitaliów. Specjalista wyklucza również inne możliwe somatyczne (fizyczne) i psychiczne zaburzenia i choroby, które mogłyby manifestować się pod postacią silnego niezadowolenia z własnego ciała i poczucia, że jest się osobą odmiennej płci.
Nie istnieje lista konkretnych objawów transpłciowości. Nie jest to choroba ani zaburzenie psychiczne, tylko stan medyczny opisujący niezgodność pomiędzy częścią somatyczną płci (jak zbudowane jest ciało) a częścią psychiczną płci (jak pracuje mózg, jak osoba siebie postrzega i z jaką płcią się identyfikuje).
Zjawisko to często określane jest przez pacjentów jako “uwięzienie w ciele”. Ten konflikt wewnętrzny może prowadzić do problemów z kondycją psychiczną, wystąpienia depresji, czy stanów lękowych. Osoby transpłciowe często spotykają się z dyskryminacją i niezrozumieniem ich problemu. Niektórzy boją się ujawnić swoją płeć z lęku przed negatywną oceną bliskich i społeczeństwa.
Rola seksuologa w diagnostyce transeksualności
Nie ma jednego uniwersalnego wzorca, który można zastosować do wszystkich przypadków osób transpłciowych. Seksuolog musi być gotowy do pracy z różnorodnymi historiami i potrzebami pacjentów. Seksuolog, poza psychiatrą, pełni kluczową rolę w procesie diagnostycznym niezgodności płciowej.
Nie tylko prowadzi diagnozę pacjentów transpłciowych, ale również edukuje pacjentów nt. terapii hormonalnej, chirurgicznych korekt oraz postępowania sądowego. Nierzadko udziela również wsparcia emocjonalnego.
Terapia osób transseksualnych
Po uzyskaniu diagnozy psychiatrycznej i seksuologicznej zazwyczaj pacjenci kierowani są do innych specjalistów oferujących wprowadzenie konkretnych procedur korekcyjnych, np. terapii hormonalnej
u endokrynologa czy zabiegów operacyjnych u chirurgów. Jednak nad przebiegiem procedur medycznych czuwa seksuolog. Udziela również wsparcia emocjonalnego i porad specjalistycznych dotyczących tranzycji medycznej (hormonalnej, chirurgicznej), ale również społecznej, czyli radzenia sobie w sytuacjach życia codziennego.
Co ważne, niezgodności płci się nie leczy, ponieważ nie jest to choroba ani zaburzenie psychiczne. Procedury medyczne i prawne mają zmniejszyć odczuwane cierpienie i pomóc pacjentowi w lepszym funkcjonowaniu w społeczeństwie.
Tranzycja, czyli korekta płci
Tranzycja, to proces, który nie jest zmianą płci, a jest korektą jej części – somatycznej – wyglądu i pracy organizmu pod wpływem podawanych hormonów. Rozpoczęcie procesu tranzycji wymaga świadomej zgody popartej specjalistyczną diagnozą min. dwóch specjalistów zdrowia psychicznego. Zazwyczaj jest to seksuolog oraz psychiatra. Proces opiera się głównie na leczeniu hormonalnym, prowadzącym do zmiany wyglądu piersi, tembru głosu, czy ilości owłosienia. Kolejnym krokiem mogą być zabiegi chirurgiczne, mające na celu skorygowanie narządów płciowych, których nie da się zmienić na skutek regularnego przyjmowania hormonów.
Diagnostyka transeksualności stanowi istotny obszar pracy seksuologa, wymagający zarówno empatii, jak i aktualnej wiedzy medycznej. Zaangażowanie specjalisty w proces diagnostyczny zapewnia pacjentom konieczne wsparcie emocjonalne i fachową ocenę.
Diagnostyką i wsparciem osób transpłciowych w Centrum Medycznym Alfamedica w Częstochowie zajmuje się specjalista dr n. med. Dariusz Pysz–Waberski – seksuolog i seksuolog sądowy, przyjmujący zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe.
Comments are closed.