Borelioza jest infekcją bakteryjną wywołaną przez krętki Borrelia burgdorferi. Jest to choroba przenoszona przez kleszcze.
Zakażenie boreliozą następuje w wyniku ukąszenia przez zakażonego kleszcza. Nie każdy kleszcz jest nosicielem bakterii. Szacuje się, że tylko około 5% tych pajęczaków może zakazić swoją ofiarę boreliozą. Kleszcze zarażają się krętkami Borrelia podczas żerowania na zakażonych zwierzętach, takich jak myszy, jelenie i ptaki. Po przeniknięciu na skórę człowieka, krętki mogą zostać wprowadzone do organizmu. Ryzyko zakażenia wzrasta, jeśli kleszcz pozostaje przyczepiony do skóry przez dłuższy czas, zazwyczaj powyżej 24 godzin. Dochodzi wtedy do jego objedzenia i zwracania treści pokarmowej wraz z niepożądanymi bakteriami.
Jak zdiagnozować boreliozę
Diagnoza boreliozy jest trudna i opiera się na kombinacji objawów klinicznych, historii narażenia na ukąszenia kleszczy oraz testów laboratoryjnych.
-
Objawy kliniczne: Najbardziej charakterystycznym wczesnym objawem jest rumień wędrujący, który pojawia się w miejscu ukąszenia po kilku dniach do kilku tygodni. Rumień ten ma tendencję do rozprzestrzeniania się od centrum i może osiągnąć średnicę powyżej 5 cm. Inne objawy mogą obejmować gorączkę, ból głowy, zmęczenie, bóle mięśni i stawów.
-
Testy serologiczne: Najczęściej stosowane są testy ELISA w celu wykrycia przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi.
-
Inne badania: W zaawansowanych przypadkach mogą być stosowane badania płynu mózgowo-rdzeniowego, badania obrazowe (np. MRI), oraz biopsje skóry.
Leczenie
Leczenie boreliozy zależy od stadium choroby.
-
Wczesna borelioza: W przypadku wczesnej choroby, zazwyczaj stosuje się doustne antybiotyki przez okres 14-21 dni.
-
Późna borelioza: W bardziej zaawansowanych przypadkach, takich jak borelioza stawowa lub neuroborelioza, konieczne może być dłuższe leczenie antybiotykami, w tym dożylne podawanie antybiotyków.
-
Leczenie objawowe: Oprócz terapii antybiotykowej, pacjenci mogą wymagać leczenia objawowego, w tym leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, fizjoterapii oraz rehabilitacji.
Profilaktyka
Profilaktyka boreliozy polega głównie na unikaniu ukąszeń kleszczy i wczesnym ich usuwaniu.
-
Unikanie kleszczy: Należy unikać obszarów o wysokiej populacji kleszczy, takich jak lasy, łąki i zarośla, zwłaszcza w sezonie aktywności kleszczy (wiosna i lato).
-
Odpowiednia odzież: Noszenie długich rękawów, długich spodni, zakrywanie głowy i stosowanie środków odstraszających kleszcze zawierających DEET.
-
Sprawdzanie ciała: Po powrocie z obszarów ryzyka należy dokładnie sprawdzić ciało i odzież w poszukiwaniu kleszczy. Wczesne usunięcie kleszcza zmniejsza ryzyko zakażenia.
-
Usuwanie kleszczy: Kleszcze należy usuwać jak najszybciej za pomocą pęsety, chwytając je jak najbliżej skóry i delikatnie ciągnąc prosto na zewnątrz. Ważne jest, aby nie zgniatać kleszcza ani nie pozostawić jego fragmentów w skórze.
Podsumowanie
Borelioza jest poważną chorobą zakaźną, której można jednak skutecznie zapobiegać i leczyć. Kluczowe znaczenie ma wczesne rozpoznanie i odpowiednia terapia antybiotykowa. Świadomość zagrożeń związanych z kleszczami oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zakażenia boreliozą.
Comments are closed.